मजदुर गीत

संगीतः राम लामा
स्वरः प्रलाप राई र रोशना रश्मी
साथमा सुधा किरात र राम लामा ।
.........................................................

यो देशको निर्माण गर्ने
हामी मजदुर हौं
विकासको मूल फुटाउने
हामी मजदुर हौं
देशकै लागि यो जीवन दिने
हामी मजदुर हौं

दुनियालाई बदल्न सक्ने
हामीमा तागत छ
मरेर पनि बाँचिरहने
शहिदको रगत छ
हामी आफ्नै श्रम र सीपले
यो धर्ती िसंगार्छौं
पसिनाले िसंचेर माटो
अमूल्य बनाउँछौं

कसैको दासी बन्दैनौं हामी
अन्याय सहन्नौं
पौरखले बाँच्छौं कसैको सामु
कहिल्यै झुक्दैनौं
सुस्ताएर बस्दैनौं हामी
शिखरमा पुग्नु छ
आफ्नो अधिकार लिनलाई अब
एक भई जुट्नु छ ॥

लघुकथा

सम्मान

अकस्मात् ध्यान अडियो चौतारीको ठूलो भीडमा । टाढाबाट हेर्दा कुनै ठूलै समारोह जस्तो लाग्ने त्यो भीड के को हो भनेर हत्तपत्त ठम्याउन मुस्किल छ । कौतुहलता मेट्न छेउमा पुगेर दर्शकदीर्घामा उभिएँ । अब पत्ता लाग्यो गाउँको सम्मान कार्यक्रम पो रहेछ ।
"हाम्री गुरुआमा यो गाउँकै ठूलो मान्छे हुनुहुन्छ । यस गाउँको लागि ठूलो योगदान छ उहाँको । आज उहाँको जित भएको छ । यस गाउँमा सत्यको विजय भएको छ । हामी उहाँको योगदानको उच्च कदर गर्दछौं ।" उदघोषक उदघोष गर्दै थिए । तालीले एकछिन गुन्जायमान बन्यो भीड । भीडको अघिल्तिर फूलमालाको भारी र अबिरले छपक्कै ढाकिएर निकै प्रफुल्लित मुद्रामा गमक्क परेर बसेकी थिइन् एक अधवैंशे महिला । तर यत्तिका सम्मान केका लागि थियो मैले अझै खुट्याउन सकिनँ । मैले आपुनो जिज्ञासा मेटाउन छेउको एकजना भद्रभलाद्मीलाई सोध्न करै लाग्यो ।
अब बल्ल थाहा भयो- यो गाउँको ठूलीमाया दमिनीलाई बोक्सी भनेर कठोर यातना दिँदै मलमुत्र ख्वाएकी थिइन् यिनै गुरुआमाले । त्यसपछि मानवअधिकार हनन्को आरोपमा पक्राउ परेकी तिनै गुरुआमा अदालतको आदेशपछि सामान्य तारिखमा रिहा भइछिन् ।

ढुंगे पँधेरीमा

रचनाः किशोर चाम्लिङ
स्वर/संगीतः- रत्न राई

पहिलो चोटि भेट भयो ढुंगे पँधेरीमा
फूलजस्तै फुल्यौ माया मनको मझेरीमा

गोठाला र खेतालामै बित्छ त्यसै दिन
मेलापातमै साँझ पर्छ छैन अचेल जून
जून बनी छायौ तिमी मनको अँधेरीमा
फूलजस्तै फुल्यौ माया मनको मझेरीमा

गाह्रो हुन्छ एक्लै खेप्न चर्को घामपानी
सुख-दुःख सँगै बाँचौ बाँकी जिन्दगानी
वसन्त भई छायौ तिमी मनको खडेरीमा
फूलजस्तै फुल्यौ माया मनको मझेरीमा ।
२०६३-३-१७

सुनकोशीमा

सुनकोशीमा बाढी आयो पुग्नु थियो धेरै टाढा
मैले हिड्ने बाटोभरि जताततै काँडै काँडा

अँधेरीमा भाले बास्यो अँध्यारै छ वारिपारि
पँधेरीमा मेरी आमा पुगिन् होली कसोगरी
नियतिले पिर्नु पिर्यो दुःखी जुनीमा
चाँडै फर्की आउँछु आफ्नै जन्मभूमिमा ।

भाग्य मेरो पहिरो गयो जिन्दगी भो एक्लो यात्री
चेली रुँदा तिहारमा ओइलायो कि सयपत्री
आफ्नो भन्ने को हुन्छ र पराईभूमिमा
मरे आमा भेट होला अर्को जुनीमा ॥
२०५९-४-१९

गाउँ छ अध्याँरो

छेउमै बग्छ दूधकोशी गाउँ छ अध्याँरो
दिन बित्छ धाउँदैमा पानी पँधेरो
कहिले होला उज्यालोको जीवन जिउने
आँगनमा धित मरुन्जेल पानी पिउने ।

रातोदिन दुःख गर्‍यो लाग्छ अनिकाल
बर्षौं भयो आङ् फाटेर भाको बेहाल
कहिले होला पेटभरि खान पाउने
नाङ्गो आङमा एकसरो भोटो लाउने ।

घरभित्रै शीत झर्ने अर्धानो छ छानो
दुखियालाई कठै भनी कसले भर्ने मानो
कहिलेसम्म अभावको प्यास पिउने
तिर्खाएको माझी भई जीवन जिउने ।।

भरियाको गीत

बगरको प्यासमा पनि पाइएन पानी पिउन
भरियाको जीवन हजुर गाह्रो भयो जिउन

उकाली र ओरालीमा पसिनाको खेती
आँसु पिउँदै बाँच्नुपर्ने जीवनको नियति
इज्जतको भोटो हजुर सकिएन सिउन
भरियाको जीवन हजुर गाह्रो भयो जिउन

कहिले लेक चढ्दा त कहिले बेंसी झर्दा
सुनसान जंगलभित्र एक्लै बास पर्दा
थोरै पनि सुखको सास सकिएन फेर्न
भरियाको जीवन हजुर गाह्रो भयो जिउन ।।

खोला

मेरो माया बगाइलाने फर्किएन खोला
बगर भई कुर्दाकुर्दै बित्यो थुङ्गे चोला ॥

सम्झनाले पोलिरन्छ दिलको दाँया बाँया
बगिजाने मायालुमै रह्यो गाढा माया
खोलासँगै बगिजाँउ त कहाँ पुग्ने होला
किनार भई रुँदा-रुँदै सुक्यो थुङ्गे चोला ॥

माया भन्नु जीवनभरि दुख्ने घाउ रैछ
मन भन्नु खुशी मर्ने रुखो ठाउँ रैछ
उजाड छ मनको बस्ती आँसु बन्छ खोला
आशै आशमा डुब्दाडुब्दै डुब्यो थुङ्गे चोला ॥
- २०५९-०९-१६